سونامی جدید بحران گاز در اتحادیه اروپا

اروپا، روسیه را متهم کرده است به تلافی تحریمهای غربی که بر سر جنگ در اوکراین علیه مسکو وضع شده است، از تامین انرژی به عنوان سلاح استفاده می‌کند اما روسیه می‌گوید غرب، جنگ اقتصادی به راه انداخته و تحریمها، مانع فعالیت این خط لوله شده است.

شماری از توزیع کنندگان نیروی اروپایی ورشکسته شده‌اند و بعضی از تولیدکنندگان بزرگ هم که قادر نیستند افزایش قیمتها را به مصرف کنندگان منتقل کنند و با افزایش ۴۰۰ درصدی قیمت گاز نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبرو شده اند، در معرض خطر ورشکستگی هستند.

میکا لینتیلا، وزیر امور اقتصادی فنلاند روز یکشنبه اظهار کرد: صنعت انرژی با فروپاشی مشابه بانک آمریکایی برادران لمان در سال ۲۰۰۸ روبروست. فنلاند قصد دارد ۱۰ میلیارد یورو (۱۰ میلیارد دلار) و سوئد ۲۵۰ میلیارد کرون سوئدی (۲۳ میلیارد دلار) ضمانت نقدینگی، برای شرکتهای نیروی خود فراهم کنند. آلمان که بیش از سایر کشورهای اتحادیه اروپا، به واردات گاز از روسیه وابسته بوده است، یک کمک مالی چند میلیارد دلاری برای شرکت نیروی یونی‌پر عرضه کرده است.

پس از این که روسیه روز جمعه اعلام کرد ایراد فنی تجهیزات نورد استریم ۱ به معنای آن است که تعطیلی این خط لوله بیشتر از سه روز اعلام قبلی، ادامه پیدا می‌کند، قیمت پایه گاز بازار اروپا روز دوشنبه ۳۵ درصد افزایش یافت و به ۲۸۲ یورو به ازای هر مگاوات ساعت رسید.

این خبر، بازارهای مالی اروپایی را متزلزل کرد و ارزش یورو به پایین‌ترین حد ۲۰ سال گذشته نزول کرد.

نورد استریم ۱ که از بستر دریای بالتیک تا آلمان امتداد دارد، معمولا مسیر انتقال حدود یک سوم از صادرات گاز روسیه به اروپا بود و تا پیش از تعمیرات هفته گذشته، ظرفیت انتقال گاز از این مسیر به ۲۰ درصد رسیده بود.

سیاستمداران اروپایی می‌گویند روسیه بهانه‌هایی را برای توقف عرضه گاز جور کرده است اما کرملین روز دوشنبه گفت: عصبانیت در اتحادیه اروپا بر سر افزایش قیمت انرژی، نتیجه تصمیمات غیرمفید دولت‌های اتحادیه اروپا بوده است.

روسیه از طریق خط لوله از مسیر اوکراین هم به اروپا گاز ارسال می‌کند اما عرضه از این مسیر هم در طول بحران اخیر کاهش پیدا کرده و باعث شده است اتحادیه اروپا برای یافتن منابع دیگر تامین گاز و پر کردن مخازن خود برای زمستان، به تکاپو بیافتد. چندین کشور اتحادیه اروپا برنامه‌های اضطراری تهیه کرده اند که ممکن است به سهمیه بندی انرژی منتهی شود و نگرانیها نسبت به وقوع رکود را برانگیخته است. صنایع انرژی‌بر در اروپا مانند تولیدکنندگان کود و آلومینیوم، تولیدشان را کاهش داده‌اند. صنایع دیگر که پیش از این با کمبود تراشه و موانع لجستیکی دست و پنجه نرم می‌کردند، با افزایش سرسام آور هزینه انرژی روبرو شده اند.

وزیران انرژی کشورهای اتحادیه اروپا قرار است ۹ سپتامبر برای مذاکره درباره گزینه‌های کنترل قیمتهای انرژی از جمله تعیین سقف قیمت برای گاز و خطوط اعتباری اضطراری برای شرکتهای نیرو، دیدار کنند.

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، روز یکشنبه اظهار کرده بود: آلمان که موتور اقتصادی اتحادیه اروپا به شمار می‌رود، برای توقف کامل صادرات گاز روسیه، آماده شده بود. آلمان در مرحله دوم از برنامه اضطراری سه مرحله‌ای قرار دارد و در مرحله سوم، گاز صنایع، سهمیه بندی خواهد شد.

در رقابت برای متنوع کردن منابع تامین گاز، آلمان پایانه‌های گاز طبیعی مایع (ال ان جی) موقتی نصب می کند و همزمان تاسیسات دائمی را می‌سازد تا بتواند گاز را از مناطق دیگری وارد کند.

بازار جهانی ال ان جی پس از آغاز احیای تقاضای جهانی در دوران پساکرونا، با کمبود عرضه روبرو بود و بحران اوکراین، به میزان تقاضا اضافه کرد.

نروژ که تولیدکننده بزرگ اروپاست، گاز بیشتری به بازارهای اروپایی صادر می کند اما نمی‌تواند خلا به جا مانده از سوی روسیه را به طور کامل جبران کند.

کلوس مولر، رئیس رگولاتور انرژی آلمان ماه گذشته گفته بود حتی اگر مخازن گاز آلمان ۱۰۰ درصد پر باشد، در صورت توقف کامل جریان گاز روسیه، در مدت دو ماه و نیم خالی خواهند شد.

بر اساس گزارش رویترز، مخازن گاز آلمان اکنون حدود ۸۵ پر شده و سطح گاز مخازن اروپا هفته گذشته، به ۸۰ درصد رسید.

 ایسنا