ناتوانی افغانستان از پرداخت بدهی برقی
تحریمهای بین‌المللی علیه طالبان، باعث شده است کشورهای آسیای مرکزی نتوانند پول صادرات برق به افغانستان را دریافت کنند.
خبرگزاری طلوع نیوز گزارش کرده که ازبکستان و تاجیکستان قادر نیستند بدهی ۱۰۰ میلیون دلار را برای برقی که به افغانستان صادر کرده‌اند دریافت کنند زیرا کابل نمی تواند پول انتقال دهد.
اختر محمد نصرت، سخنگوی وزارت نیرو و آب افغانستان اعلام کرد: ما می‌خواهیم پول پرداخت کنیم اما مشکل در بانک‌هاست.
طبق برآورد بازرسی کل ویژه بازسازی افغانستان –دیده بانی که توسط کنگره آمریکا ایجاد شده بود – افغانستان بیش از ۸۰ درصد از برق مورد نیازش را وارد می کند که حدود ۲۲۰ میلیون دلار در سال هزینه دارد.
ازبکستان بزرگترین صادرکننده برق به افغانستان است و امسال نیمی از واردات برق این کشور، از ازبکستان و باقی آن از تاجیکستان بوده است. هر دو کشور توافقهای تامین برق بلندمدتی دارند که پیش از به قدرت رسیدن طالبان امضا شده بودند. ازبکستان امسال قراردادی برای تامین دو میلیارد کیلووات ساعت برق برای افغانستان به ارزش ۱۰۰ میلیون دلار دارد. تاجیکستان هم ۱.۵ میلیارد کیلو وات ساعت به ارزش ۶۹ میلیون دلار را برای افغانستان تامین خواهد کرد. اما زمان دریافت این پول معلوم نیست.
نه ازبکستان که روابط دوستانه‌ای با طالبان دارد و نه تاجیکستان، به دلیل بدهی پرداخت نشده برق همسایه خود قطع نکرده‌اند.
برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) هشدار داده است هر گونه قطع عرضه برق از آسیای مرکزی، بیش از ۱۰ میلیون افغانی را در خاموشی خواهد برد.
طلوع نیوز مشخص نکرد هر یک از این کشورها چه میزان از افغانستان طلب دارند اما عمده این بدهی برقی مربوط به ازبکستان است.
شرکت برق افغانستان (DABS) در ژانویه و فوریه شش میلیون دلار از ۳۳ میلیون دلار بدهی که از ابتدای سال ۲۰۲۲ داشت را به تاجیکستان پرداخت کرد.
اما افغانستان همچنان بدهی کلانی مربوط به واردات برق از دو همسایه خود دارد. رویه ارسال پولی که افغانستان به تاجیکستان منتقل کرد هم مشخص نشده است.
مدیر سابق شرکت DABS، جنگ در اوکراین را مسبب ایجاد مشکلات در پروسه انتقال بانکی برای همسایگان افغانستان خوانده است. ممکن است این گفته درست باشد اما تحریمها علیه طالبان و مشکل مربوط به کسری شدید درآمد دولت، احتمالا مشکل بزرگتری بوده است.
طالبان با کمبود شدید درآمد روبروست که مانع تامین برق تولید داخل و خارج برای شبکه نیروی افغانستان می شود. در پایان سال گذشته برنامه توسعه سازمان ملل متحد بدهی برقی پرداخت نشده افغانستان و داراییهای مسدود شده این کشور و افت کمک بین‌المللی پس از به قدرت رسیدن طالبان را مرتبط دانست.
بر اساس گزارش اویل پرایس، با در نظر گرفتن این حقیقت، ازبکستان در راس جامعه بین‌الملل خواستار آزاد شدن داراییهای افغانستان برای کمک به جلوگیری از وقوع بحران انسانی در این کشور شده است.
