ورود صنعت برق به بورس باید حساب شده باشد
عضو سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق گفت: اگر بورس انرژی بدون دخالت وزارت نیرو بازاری را طراحی کند، می‌توان نسبت به ایجاد تغییر و تحولات مثبت در این صنعت امیدوار بود، در غیر این صورت نه تنها از چالش‌های این صنعت کاسته نمی‌شود بلکه مشکلات بیشتری گریبان‌گیر صنعت برق خواهد شد.
بهنام فردافشاری با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۶۴ درصد برق کشور را بخش غیردولتی تولید می‌کند و این بخش حتی یک نماینده به صورت حضوری در جلسات هیأت تنظیم ندارند، اظهار کرد: بخش خصوصی تمایل دارد با وزارت نیرو تعامل داشته باشد اما این اجازه داده نمی‌شود و این در شرایطی است که در بسیاری از موارد قانون‌گذاری‌ها توسط وزارت نیرو به حاشیه می‌روند و بخش خصوصی هم نمی‌تواند دخالت کند.
وی با بیان اینکه لازمه ایجاد یک بازار پایدار مانند بازار بورس توازن بین عرضه و تقاضاست، گفت: ظرفیت حضور نیروگاه‌های خصوصی و دولتی در بورس در شرایطی که قرار باشد کل عرضه برق را وارد بورس کنیم، حدود ۵۵۰۰۰ مگاوات است؛ اینکه شرکت‌های توزیع خریدار باشند ایرادی ندارد اما ابتدا وزارت نیرو باید تمام بدهی که به تولیدکنندگان برق دارد را پرداخت و بعد اعلام کند که همه وارد بورس شوند و برق خود را از این طریق به فروش برسانند.
این عضو سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق ادامه داد: اگر وارد بازار بورس شویم، طبق قوانین موجود، شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان درصورت عدم خرید برق از بورس، باید نرخ آنها به بازار عمده فروشی وابسته و اگر بخواهیم در این بازار توسعه مبادلات در بورس اتفاق بیفتد، باید بازار عمده فروشی آزاد شود.
فردافشاری با بیان اینکه در تمام کشورهای دنیا به این شکل است که هرکس نتوانست از طریق بازار بورس یا در قرارداد دوجانبه برق خود را تأمین کند، باید گرفتار یک بازار خیلی گران شود، به گونه‌ای که ناچار است تقاضای خود را در همان بورس انرژی تامین کند، اظهار کرد: از این طریق قیمت به سمت واقعی شدن پیش می‌رود و قیمت واقعی کشف می‌شود، در این شرایط ساز و کار بورس مطلوب خواهد شد، اما اگر هیچ اجباری برای خرید نباشد، یا کتمان تقاضا وجود داشته باشد، شاهد یک بازار بیمار خواهیم بود.
وی با بیان اینکه سیاست فعلی این است که در کنار بازار عمده فروشی بیمار فعلی یک بازار بورس بیمار دیگر نیز ایجاد شود، گفت: تا زمانی که اصول اولیه طراحی بازار را در بورس انرژی یا هر بازار دیگری رعایت نکنیم، محکوم به شکست خواهیم بود. اگر قرار است به بازار عمده‌فروشی بی‌مهری کنیم، باید ابتدا یک بازار بورس ایجاد و بعد از آن بازار عمده‌فروشی را کنار بگذاریم.
به گفته این عضو سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق، اگر وزارت نیرو بخواهد بازار طراحی کند، چندان عاقبت خوشی نخواهد داشت و گرفتار خواهیم شد، گفت: صحبت از ایجاد بازار بورس بسیار راحت است ولی در اجرا به دلیل اینکه اوضاع به خوبی پیش نمی‌رود نتیجه کار نیز مطلوب نخواهد شد. تنها در یک شرایط می‌توان به این مساله امیدوار بود، آن هم اینکه بورس انرژی بازاری را طراحی کند و وزارت نیرو در آن دخالتی نداشته باشد.
فردافشاری با بیان اینکه در هیچ جای دنیا اینگونه نیست که نهاد خریدار برق بازار طراحی کند و همیشه نهاد مستقل این کار را انجام می دهد؛ ادامه داد: در کشور ما این طور است که خریدار برق قانون گذار قرارداد خرید برق است و از طرف دیگر می‌خواهد بازار بورس را هم طراحی کند. هر کس باید متعهد به رسالت خود باشد و اگر قرار است بازار بورس طراحی شود، اجازه دهند بورس انرژی این کار را برعهده بگیرد، وزارت نیرو و قانون گذار صرفا باید نرخ بازار عمده فروشی را اعلام کنند.
وی اظهار کرد: در شرایطی که بازار بورس جذاب باشد، حتی اگر سقف ۱۰۰۰ تومان نیز درنظر گرفته شود، باز هم برق در بازار بورس به فروش می‌رسد. در مجموع باید گفت که به طراحی بازار توسط وزارت نیرو امیدوار نیستیم اما اگر بورس انرژی بازار را طراحی کند، شاید امیدی باشد تا در روش‌های خرید برق تغییری رخ دهد.
