امیدواری بازار جهانی برای بازگشت نفت ایران
تلاش اخیر اروپا برای احیای توافق هستهای ایران، این گمانه را ایجاد کرده است که میلیونها بشکه نفت ممکن است به بازارهای جهانی سرازیر شوند.
آژانس بینالمللی انرژی اعلام کرده است اگر توافق هستهای حاصل شود، ایران میتواند در مدت چند ماه، فروش نفت را افزایش دهد و میزان تولید را پیش از پایان سال، چند صد هزار بشکه در روز افزایش دهد. چنین اتفاقی میتواند کمبود عرضه شدیدی که در بازار به دنبال حمله نظامی روسیه به اوکراین ایجاد شده است را برطرف کند.
هنگامی که تحریمها پس از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ تسهیل شدند، تولید نفت ایران سریعتر از آنچه تحلیلگران پیش بینی کرده بودند، احیا شد. با توجه به این که شواهدی از آسیب دیدن میادین یا تاسیسات نفتی وجود ندارد، بهبود سریع تولید ایران ممکن است تکرار شود. برآورد میشود ایران ۱۰۰ میلیون بشکه نفت و میعانات در مخازنش دارد که میتواند تقریبا به شکل فوری به بازار عرضه شود.
ایران هفته جاری به پیشنهاد نهایی برای احیای توافق ۲۰۱۵ پاسخ داد و اتحادیه اروپا اکنون سرگرم مشورت با آمریکا درباره مسیر پیش رو است.
چشم انداز بازگشت نفت ایران، در سقوط نفت برنت به پایین ۱۰۰ دلار در هر بشکه در ماه میلادی جاری، موثر بود. نفت برنت از آغاز جنگ اوکراین در اواخر فوریه، بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه معامله شده بود.
به گفته ایمان ناصری، مدیرکل شرکت مشاوره انرژی FGE در دوبی، از ۱۰۰ میلیون بشکه نفتی که در ذخایر ایران وجود دارد، حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون بشکه، نفت خام و باقی آن میعانات است.
بمحض این که نفت ذخیره شده، به بازار عرضه شود، چالش بزرگتر، احیای تولید میادین نفتی و انعقاد قرارداد و فراهم کردن کشتی و بیمه برای حمل نفت خواهد بود. ایران در سالهای غیبت در بازار جهانی، فعالیت بسیاری از میادین نفتی و همچنین مشتریان مهم خود را حفظ کرده است.
ناصری در این باره گفت: ایران میتواند در مدت سه ماه پس از تسهیل تحریمها، حداکثر ۹۰۰ هزار بشکه در روز به تولیدش اضافه کند و در مدت شش ماه، احتمالا نزدیک ظرفیت کامل حدود ۳.۷ میلیون بشکه در روز، نفت تولید کند.
طبق آمار گردآوری شده توسط بلومبرگ، ایران در حال حاضر حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز نفت تولید میکند. پس از توافق سال ۲۰۱۵، سه ماه طول کشید تا ۷۰۰ هزار بشکه در روز به تولید ایران اضافه شود و یک سال طول کشید تا تولید ایران به ظرفیت کامل احیا شود. سپس دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا در سال ۲۰۱۸ به صورت یکجانبه از توافق هستهای خارج شد و تحریمها علیه صادرات نفت ایران را مجددا اعمال کرد.
بر اساس گزارش بلومبرگ، همزمان با احیای تقاضا برای سوخت به سطح پیش از شیوع پاندمی کووید، بایکوت نفت روسیه توسط خریداران متعدد و مشکل تولیدکنندگان متعدد در اوپک پلاس برای بالا بردن ظرفیت تولید، روند بازگشت نفت ایران به بازار جهانی به دقت دنبال میشود.