خاورمیانه غیرقابل سکونت میشود؟
یگ گزارش اقلیمی نشان میدهد خاورمیانه و شرق مدیترانه حدود دو برابر میانگین جهانی، گرم میشوند.
گزارش اقلیمی که در آستانه نشست اقلیمی COP۲۷ سازمان ملل متحد در مصر منتشر شد، نشان میدهد خاورمیانه و شرق مدیترانه تقریبا دو برابر میانگین جهانی گرم میشوند که ۴۰۰ میلیون سکنه و اقتصادهای این منطقه را در معرض پیامدهای ویرانگری قرار میدهد. این مطالعه که بر اساس اطلاعات از سال ۱۹۸۱ تا ۲۰۱۹ تهیه شده است، میانگین افزایش ۰.۴۵ درجه سانتیگراد دما در هر دهه در سراسر منطقه خاورمیانه و شرق مدیترانه را نشان داد که بسیار بالاتر از میانگین جهانی افزایش دما به میزان ۰.۲۷ درجه در هر دهه است. این مطالعه، منطقهای که از یونان و مصر در غرب تا لبنان، عراق، کشورهای بحرین، کویت، امارات متحده عربی در خلیج فارس و همچنین ایران در شرق امتداد پیدا میکند را دربرمیگیرد. این گزارش هشدار داده است که بدون تغییرات سریع در خط مشی، این منطقه با موجهای شدید گرما، خشکسالیهای طولانی و افزایش سطح آب دریا، روبرو خواهد شد. بدون تغییرات فوری، این منطقه تا پایان قرن جاری، پنج درجه سانتیگراد گرم خواهد شد که بسیار فراتر از آستانه تطبیق پذیری انسان در بعضی از کشورهاست.
جوس لیلیولد از موسسه شیمی مکس پلانک و موسس قبرس که از این تحقیقات حمایت کردند، میگوید مردم این مناطق با چالشهای سلامتی و ریسکهای امرار معاش به خصوص در میان جوامع محروم، سالمندان، کودکان و زنان باردار روبرو خواهند شد.
نویسندگان این گزارش هشدار دادند همچنین به شکل نگران کنندهای خاورمیانه، تا چند سال دیگر، از اروپا به عنوان بزرگترین منتشرکننده گازهای گلخانهای، پیشی خواهد گرفت.
جورج زیتیس، نویسنده اصلی این گزارش نوشته است: ادامه مسیر کسب و کار همیشگی برای آینده، مناطق اقلیمی بسیار خشک را توسعه خواهد بخشید و افزایش سطح آب دریا، چالشهای جدی برای زیرساخت ساحلی و کشاورزی به وجود میآورد؛ به خصوص بر منطقه پرجمعیت دلتای نیل مصر تاثیر خواهد گذاشت.
عربستان سعودی که بزرگترین صادرکننده نفت خاورمیانه است، سرگرم توسعه راهکارهای سبز قابل ملاحظهای است.
شرکت نفتی دولتی آرامکوی سعودی، دو سال قبل، پس از این که اعلام کرد بزرگترین توسعه گاز شیل خارج از آمریکا را آغاز کرده است، بازارهای گاز طبیعی را شوکه کرد. آرامکوی سعودی اعلام کرد: قصد دارد ۱۱۰ میلیارد دلار در چند سال آینده برای توسعه میدان گازی جفوره هزینه کند که برآورد میشود ۲۰۰ تریلیون فوت مکعب ذخایر گازی دارد. این شرکت دولتی امیدوار است تولید گاز طبیعی در جفوره را در سال ۲۰۲۴ آغاز کند و تا سال ۲۰۳۶ به ۲.۲ میلیارد فوت مکعب در روز فروش گاز به همراه ۴۲۵ میلیون فوت مکعب در روز اتان، دست پیدا کند. اندکی بعد، آرامکو با اعلام این که به جای صادرات این گاز در قالب ال ان جی، از آن برای تولید سوخت پاک هیدروژن آبی استفاده میکند، شوک دیگری وارد کرد.
امین ناصر، مدیرعامل آرامکوی سعودی، به سرمایه گذاران اعلام کرد که آرامکو طرحهای فوری برای توسعه بخش ال ان جی به نفع بخش هیدروژن را رها کرده است. ناصر گفت: عربستان سعودی طرح فوری برای تولید گاز طبیعی کافی برای مصرف داخلی به منظور توقف سوختن نفت در نیروگاهها و تبدیل باقی مانده آن به هیدروژن دارد. هیدروژن آبی از گاز طبیعی با روش اس ام آر یا آی تی آر تولید شده و دی اکسید کربن تولید شده، جذب و ذخیره میشود. جمع آوری این دی اکسید کربن، تاثیر محیط زیستی آن روی کره زمین را خنثی میکند.
آرامکو در سال ۲۰۲۰ نخستین محموله آمونیاک آبی جهان را به مقصد ژاپن ارسال کرد. ژاپن کشوری است که به دلیل شرایط جغرافیایی و زمین لرزههای متعدد، امکان توسعه پایدار انرژی تجدیدپذیر را ندارد و به دنبال تامین کنندگان مطمئن سوخت هیدروژن است و عربستان سعودی و استرالیا در لیست این کشور قرار دارند.
آلمان هم به دنبال تولید میزان عظیمی هیدروژن سبز است که امیدوار است از سعودیها به دست آورد. برای این منظور، آلمان با هدف کربن زدایی از اقتصاد خود و کاهش انتشار دی اکسید کربن، متعهد شده است ۹ میلیارد یورو در فناوری هیدروژن سرمایه گذاری کند. دولت آلمان پیشنهاد کرده است برای تولید سوخت هیدروژن، ظرفیت الکترولیز ۵۰۰۰ مگاوات را تا سال ۲۰۳۰ و ۵۰۰۰ مگاوات دیگر را تا سال ۲۰۴۰ ایجاد کند. این مسئله اکنون که آلمان به دنبال قطع وابستگی به انرژی روسیه است، اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
عربستان سعودی اکنون سرگرم ساخت بزرگترین کارخانه هیدروژن سبز در جهان است. این کشور با آفتاب فراوان و نسیم ثابت دریای سرخ، سرزمین مناسبی برای تولید انرژی تجدیدپذیر است. با این حال این غول نفتی تاکنون موفق نشده است از کل این انرژی به شکل مناسب استفاده کند.
دولت سعودی سرگرم ساخت یک کارخانه هیدروژن سبز پنج میلیارد دلاری است که سوخت ابرشهر نئوم را پس از آغاز فعالیت آن در سال ۲۰۲۵، تامین خواهد کرد. این کارخانه از انرژی خورشیدی و بادی برای تولید چهار گیگاوات انرژی پاک استفاده میکند که برای تولید هیدروژن استفاده خواهد شد و مدعی است فکر میکند میتواند هیدروژنی تولید کند که از نفت ارزانتر است.
بر اساس گزارش اویل پرایس، بلومبرگ نیو انرژی فاینانس برآورد میکند که هزینههای این کارخانه، تا سال ۲۰۳۰ میتواند به ۱.۵۰ دلار به ازای هر کیلوگرم برسد که بسیار ارزانتر از میانگین هزینه پنج دلار به ازای هر کیلوگرم هیدروژن سبز است و حتی ارزانتر از هیدروژن خاکستری خواهد بود که از کرکینگ گاز طبیعی تولید میشود. عربستان سعودی به دلیل برخورداری از آفتاب فراوان، باد و زمین وسیع بلااستفاده، از مزیت رقابتی جدید در کسب و کار هیدروژن سبز برخوردار است.