تپ چنجر و تانک و رادیاتور در ترانسفورماتور
تپ چنجر : تپ چنجرها بطور گستردهای برای کنترل ولتاژ در سطوح مختلف بکار میروند اساس کار تپ چنجر بر تغییر نسبت تبدیل ترانسفورماتور استوار است. بدین ترتیب که با انشعاباتی که در سیم پیچ فشار قوی تعبیه میشود. تعداد دور سیم پیچ را تغییر داده و سبب تغییر ولتاژ در خروجی ترانسفورماتور میشوند. تپ چنجرها د. به دو دسته «قابل قطع زیر بار» و «غیر قابل قطع زیر بار» تقسیم میشوند. تپ چنجر قابل زیر بار در تغییرات روزانه و یا کوتاه مدت ولتاژ که به سبب تغییر بار بوجود میآید استفاده میشود و در ترانسفورماتورهای بزرگ نیروگاهی و پستهای انتقال کاربرد دارد.
تانک و رادیاتور : تانک یک ظرف مکعبی یا بیضی شکل است که هسته و سیم پیچهای ترانسفورماتور در آن جای میگیرند. تانک و ظایفی به شرح زیر دارد: – سطح مورد نیاز برای دفع تلفات ترانسفورماتور را تامین کند – محلهای نصب بوشینگ، تپ چنجر، کنسرواتور و سایر متعلقات ترانسفورماتور در آن تعبیه شده باشد. – تلفات فوکو در آن حداقل باشد و حداقل میدان مغناطیسی در خارج از آن وجود داشته باشد. برخی تانکها طوری ساخته میشوند که روغن در میان آنها هیچ ارتباطی با هوای آزاد ندارد. به ایت تانکها و ترانسفورماتور، هرمتیک میگویند. بهترین ویزگی ایت ترانسفورماتورها کاهش فرسودگی مواد عایقی و در نتیجه کاهش عملیاتهای مراقبت و نگهداری از آنها میباشد.
بر حسب سیستم خنک کنندگی میتوان انواع تانک را بصورت زیر طبقه بندی کرد:
۱ – تانک با ورق ساده: این تانک از ورق فولادی به ضخامت mm۳ ساخته میشود و سطح آن صاف است. از این تانک در قدرتهای کمتر از kva ۵۰ و ولتاژهای پایین استفاده میشود
۲ – تانک ساده مجهز به پرده و ورقه: برای دفع گرمای بیشتر، به سطح جانبی تانک، پردهها و یا ورقه هایی جوش داده میشود تا سطح خنک کنندگی آن افزایش یابد. ممکن است که از لولههای تو خالی هم استفاده شود.
۳ – تانک با تیوبهای خارجی: در ساخت ساین تانک از ورق آهن بویلر با ضخامت ۵ تا ۱۰ میلی متر استفاده میشود. تیوبها در ردیفهایی به فاصله حدودا ۸ سانتی متر چیده میشوند و فاصله قائم آنها حدود ۱۰ سانتیمتر است. از این تانک در ترانسفورماتورهای توزیع با قدرت بالای kva ۵۰ استفاده میشود.
۴ – تانک با رادیاتور: در ترانسفورماتورهای kva ۵۰۰ و بالاتر، نصب تیوب خنک کنندگی کافی نیست و در این مورد از رادیاتورهای قابل جدا شدن استفاده میشود. رادیاتور توسط فلانچهایی که در مسیر ورودی و خروجی قرار دارد به دیواره تانک پیچ میشود. در این مسیرها شیرهای ورودی و خروجی نیز تعبیه میشود. در ترانسفورماتورهای بزرگ رادیاتورها به عنوان یک مجموعه کامل مجزا از ترانسفورماتور هستند و در محل انها را نصب میکنند.
۵ – تانک با فن: در ترانسفورماتورهای با قدرت بالا، سطح جانبی رادیاتور و گردش طبیعی روغن هو جوابگو نمیباشد. از این حالت از فن های خنک کننده هم استفاده میشود. مهمترین و شایعترین مورد بروز عیب در تانک و رادیاتور، نشتی روغن رطوبت هوا از طریق منافذ و روزنههای ایجاد شده است.
زمینههای پیدایش نشتی روغن در تانک و رادیاتورها عبارتند از: – خوردگی و زنگ زدگی تانک و رادیاتور و ایجاد جریانهای سوزنی – نفوذ رطوبت و سایر آلودگیها به داخل ترانسفورماتور از طریق منافذ – نا مناسب بودن سیستم آب بندی (در زگیرها) – وجود سوراخ و بر آمدگی در تانک – نشتی روغن از محل شیر تخلیه و یا لابلای در پوش تانک.