نفت ایران علاقه کره جنوبی به صادرات خاورمیانه را زنده می‌کند؟
وابستگی کره جنوبی به نفت خاورمیانه در سال ۲۰۲۱ به پایین‌ترین حد ۲۵ سال گذشته نزول کرد و علاقه رو به رشد این کشور آسیایی به عرضه ارزان و فراوان منطقه آمریکا در بحبوحه محدودیت عرضه صادرکنندگان خلیج فارس و قیمتهای فروش رسمی گران آنها را بارز کرد.
اطلاعات شرکت ملی نفت کره جنوبی نشان داد کره جنوبی که پنجمین واردکننده بزرگ نفت در جهان است، در سال ۲۰۲۱ به میزان ۵۷۴.۴ میلیون بشکه نفت از صادرکنندگان خاورمیانه خرید که ۵۹.۸ درصد از خرید پالایشگاه‌های این کشور را تشکیل داد.
طبق محاسبات پلاتس که بر مبنای آمار شرکت ملی نفت کره بوده است، سهم نفت خاورمیانه در واردات کره جنوبی در دو دهه گذشته بالای ۸۰ درصد بود. سهم تولیدکنندگان منطقه آمریکا شامل ایالات متحده، مکزیک، برزیل و اکوادور از واردات نفت کره جنوبی در سال ۲۰۲۱ به میزان ۱۸ درصد رشد کرد و به ۲۰۴.۴ میلیون بشکه رسید.
به گفته مدیران خوراک در پالایشگاه‌های کره جنوبی، کاهش واردات نفت خاورمیانه برای کره جنوبی اجتناب ناپذیر بود زیرا اوپک پلاس همچنان مواضع خود برای محدودیت عرضه را حفظ کرد و روند تسهیل محدودیت و افزایش تولید این گروه پایین‌تر از انتظارات کاربران نهایی آسیا بود. تحلیلگران در انجمن نفت کره می‌گویند پالایشگاه‌ها استراتژی متنوع کردن تامین خوراک برای سیستم‌های پالایش را پیش برده و بهره وری سیستم‌هایشان را افزایش دادند و این امر کاهش واردات نفت خاورمیانه را سرعت بخشید.
یک تحلیلگر ارشد انجمن نفت کره در این باره گفت: کره جنوبی پیشرفته‌ترین سیستم‌های پالایش را در آسیا دارد و پالایشگاه‌های کره جنوبی احتمالا از نظر سوئیچ سریع یا متنوع کردن انتخاب خوراک انعطاف پذیرترین پالایشگاه‌ها هستند و تعجبی نیست که پالایشگاه‌های داخلی مشکل قابل توجهی برای کاهش خرید نفت خاورمیانه نداشتند و به تامین عرضه از مناطق دیگر اقدام کردند.
اقتصاد تجارت هم عامل مهم دیگری بود که در تلاشهای کره جنوبی برای مضاعف کردن استراتژی متنوع سازی واردات نفت نقش داشت. تولیدکنندگان نفت خاورمیانه با توجه به استراتژی افزایش محدود عرضه اوپک پلاس، قیمت فروش رسمی نفت خود را در طول سال ۲۰۲۱ مرتب بالا بردند و به هزینه خرید بسیاری از مصرف کنندگان آسیایی همزمان با افزایش قیمتهای بین‌المللی افزودند.
پالایشگاه‌های کره جنوبی واردات نفت سبک و شیرین ایالات متحده را به دلیل شبکه تجاری گسترده و دانش کافی و همچنین حمایت دولتی ارزان‌تر یافتند. کره جنوبی ۱۱۸.۷ میلیون بشکه گریدهای نفتی ایالات متحده را در سال ۲۰۲۱ خریدند که ۱۳.۷ درصد در مقایسه با سال ۲۰۲۰ افزایش داشت.
توافق تجارت آزاد میان ایالات متحده و کره جنوبی هم برای پالایشگاه‌های کره ای مزیتی نسبت به سایر مصرف کنندگان آسیایی فراهم کرد. سئول همچنین به ارائه مشوقهای مربوط به حمل بار برای پالایشگاه‌هایی که نفت از مناطق دیگری بجز خاورمیانه خریداری می کنند، ادامه داد.
طبق جدیدترین آمار، پالایشگاه‌های کره جنوبی برای واردات نفت ایالات متحده در سال ۲۰۲۱ به طور میانگین ۷۰ دلار و ۵۰ سنت در هر بشکه پرداختند در حالی که میانگین پولی که برای هر بشکه نفت سعودی پرداختند ۷۱ دلار و ۸۵ سنت و برای نفت کویت ۷۱ دلار و ۵۷ سنت بود.
واردات نفت برزیل هم برای کره جنوبی با وجود مسافت طولانی‌تر، از واردات نفت از خاورمیانه ارزان‌تر بود و میانگین قیمت هر بشکه ۷۰ دلار و ۴۰ سنت بود و ۲۳.۳ میلیون بشکه نفت در سال ۲۰۲۱ از برزیل وارد کرد.
هزینه‌های واردات شرکت ملی نفت کره شامل بار، بیمه، مالیات و هزینه‌های دیگر بندر و اداری بود.
ایران تغییر دهنده این روند خواهد بود؟
معامله‌گران نفت ترش و میعانات در سنگاپور و سئول می‌گویند اگر تحریمها علیه ایران برداشته شود و زمینه برای بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی و آسیا مهیا شود، علاقه کره جنوبی به محموله‌های نفت خاورمیانه احتمالا تجدید می شود.
یک مدیر خوراک در یک تولیدکننده پتروشیمی کره جنوبی که سابق بر این مشتری میعانات پارس جنوبی بود، به پلاتس گفت: با در نظر گرفتن جنبه اقتصادی بالای نفت ایران به خصوص میعانات پارس جنوبی، برای کاربران نهایی کره جنوبی مقاومت در برابر تامین ایران پس از لغو تحریمها دشوار خواهد بود. هر چند که هنوز وضعیت لغو تحریمها مشخص نیست.
پالایشگاه‌ها و شرکتهای پتروشیمی آسیایی امیدوارند نفت ایران در سال ۲۰۲۲ به بازارهای بین‌المللی برگردد به خصوص که به نظر می رسد اوپک پلاس برای شتاب بخشیدن به روند افزایش تولید نفت تردید دارد.
نظرسنجی پلاتس از ۲۶ معامله‌گر، فروشنده سوخت و مدیران پالایشگاه‌ها در آسیا نشان داد که ۴۶ درصد از شرکت کنندگان انتظار دارند تجارت نفت ایران تا پایان سه ماهه سوم امسال ازسرگرفته شود و ۲۳ درصد انتظار دارند عرضه ایران تا پایان سال ۲۰۲۲ به طور کامل ازسرگرفته شود و ۱۵ درصد انتظار دارد تجارت نفت ایران تحت تحریم می ماند.
بر اساس گزارش پلاتس، کره جنوبی پیش از تحریمها معمولا بیش از ۱۱ میلیون بشکه در ماه نفت و میعانات ایران را خریداری می کرد و ایران یکی از سه صادرکننده بزرگ به این کشور بود.
