حریم خطوط هوایی انتقال و توزیع نیروی برق

حریم خطوط شبکه های توزیع ۲۰ کیلو ولت ( فشار متوسط )

شبکه های توزیع ۲۰ کیلو ولت به صورت سه فـاز مطابق شکل زیر مـی‌باشـنـد. حـداقل ارتفاع شبکه ۲۰ کیلو ولت تا زمین ۵/۴ متر است( حریم خطوط ۲۰ کیلوولت ) ولی برابر استاندارد وزارت نیرو مقدار آن را ۶/۵ تا ۷/۵ متر در نظر می گیرند زیرا احتمال نصب شبکه فشار ضعیف زیـر شـبکه فشـار متوسط وجود دارد و همچنین به خاطر عبور و مرور زیاد بایستی فاصله آزاد سیم تا زمین بیشتر شود.

حریم خطوط انتقال نیروی برق و انواع آن

الف ) حریم درجه یک

دو نوار است در طرفین مسیر خط و متصل به آن که عرض هر یک از این دو نوار در سطح افقی در جدول ذیل ذکر شده است.

ب) حریم درجه دو

دو نوار است در طرفین حریم درجه یک و متصل به آن. فواصل افقی حد خارجی حریم درجه دو از محور خط در هر طرف در ذیل آمده است.

ولتاژ	حریم درجه یک (متر)	حریم درجه دو(متر)
یک تا ۲۰ کیلوولت	۳	۵
۳۳ کیلوولت	۵	۱۵
۶۳ کیلوولت	۱۳	۲۰
۱۳۲ کیلوولت	۱۵	۳۰
۲۳۰ کیلوولت	۱۷	۴۰
۴۰۰ و ۵۰۰ کیلوولت	۲۰	۵۰

با توجه به اینکه عبور خطوط انتقال نیرو در هر منطقه ای متناسب با ولتاژ خود دارای آثار و تشعشعات متفاوت است، از این رو برای حفظ سلامت انسانها و جلوگیری از خسارات جانی و مالی و رشد و نمو نباتات طبعة دارای حریمهایی هستند که رعایت این حریم ها قانونا الزامی است. دستورالعمل نحوه اجرای طرح خط انتقال به طور کلی و از همان ابتدا در ماده ۱۸ قانون سازمان برق ایران قید شده و به موجب آن وزارت نیرو و شرکت های تابعه مجاز شده اند که در اماکن و مستغلات و املاک، تأسیسات انتقال نیروی برق را نصب کنند.

برخی از آئین نامه های مربوطه :

ماده ۴
در مسیر و حریم درجه یک اقدام به هرگونه عملیات ساختمانی و ایجاد تاسیسات مسکونی و تاسیسات دامداری با باغ و درختکاری و انبارداری تا هر ارتفاع ممنوع می‌باشد و فقط ایجاد زراعت فصلی و سطحی و حفر چاه و قنوات و راهسازی و شبکه آبیاری مشروط بر اینکه سبب ایجاد خسارت برای تاسیسات خطوط انتقال نگردد با رعایت ماده ۸ این تصویبنامه بلامانع خواهد بود.

ماده ۵
در حریم درجه دو فقط ایجاد تاسیسات ساختمانی اعم از مسکونی و صنعتی و مخازن سوخت تا هر ارتفاع ممنوع می‌باشد
ماده ۶
در صورتیکه اشخاصی برخلاف مقررات این آئین نامه عملیاتی یا تصرفاتی در حریم درجه یک و درجه دو خطوط انتقال و توزیع بنمایند مکلفند به محض اعلام ماموران وزارت نیرو موسسات و شرکتهای تابع عملیات و تصرفات اقدام نمایند.
ماده ۷
برای کلیه عملیاتی که به وسیله اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور راهسازی کارهای کشاورزی، حفر چاه و قنوات. عبور حمل بار و ماشین آلات و نظائران در مسیر و حریم خطوط نیروی برق انجام می‌گیرد باید اصول حفاظتی به منظور جلوگیری از بروز خطرات جانی و ورود خسارت مالی رعایت شده و در مورد حفر چاه و قنوات و راهسازی قبلا مسوولین عملیاتی خطوط نیروی برق راهنمائی لازم خواسته شود و اجازه کتبی کسب گردد و در هر حال نظر وزارت نیرو باید ظرف یکماه از تاریخ وصول درخواست اعلام شود.
ماده ۸
حریم کابلهای زیرزمینی که در معابر و راهها گذارده می‌شود در هر طرف نیم متر از محور کابل و تا ارتفاع دو متر از سطح زمین خواهد بود در مواردی که کابل با سایر تاسیسات شهری از قبیل لوله کشی آب و فاضلاب و کابل تلفن و نظائر آن تقاطع نماید استانداردهای متداول شبکه های انتقال و توزیع نیروی برق باید رعایت شود.

ماده ۹
رعایت حریم و استانداردهای مصوب خطوط نیروی برق از طرف کلیه سازمانهای دولتی بخواهند اقدام به ایجاد تاسیسات جدیدی نمایند که با خطوط نیروی برق از روی تاسیسات موجود تلگراف و تلفن و راه و راه آهن عبور می نماید حریم و استانداردهای آن موسسات و شرکتهای تابع باید رعایت شود و انجام طرح های جدید با موافقت قبلی موسسات مربوطه خواهد بود.
ماده ۱۰
چنانچه در مسیر حریم و خطوط انتقال و توزیع نیروی برق و حریم کانالها و انهار آبیاری احداث ساختمان یا درختکاری و هر نوع تصرف خلاف مقررات شده یا بشود سازمانهای آب و برق برحسب مورد با اعطای مهلت مناسب با حضور نماینده دادستان مستحدثات غیرمجاز را قلع و قمع و رفع تجاوز خواهند نمود.

حریم شبکه فشار ضعیف از ساختمانها ، دیوار پیاده رو با درختان حداقل باید ۱/۳۰ متر باشد. بعضی از جاهایی که ساختمانها ساخته شده اند و شبکه بعدا احداث گردد ۳۰ ,٪ تخفيف حریم در نظر گرفته می‌شود و در جاهایی که تخفيف حریم نمیتوان داد از روش یک طرفه کردن و یک طرفه کردن کامل منوط به اجازه شرکت توزیع استفاده شود . در جاهایی که اصلا نتوان حریم را رعایت کرد توسط کابل زمینی شبکه را احداث می‌نمایند .

سوالات متداول:‌

حریم خطوط ۲۰ کیلوولت

• سوال: حداقل ارتفاع مجاز شبکه ۲۰ کیلوولت از سطح زمین چقدر است؟
  جواب: حداقل ارتفاع ۴٫۵ متر است، اما در عمل طبق استاندارد وزارت نیرو حدود ۶٫۵ تا ۷٫۵ متر در نظر گرفته می‌شود تا امکان عبور شبکه فشار ضعیف از زیر آن و رفت‌وآمد ایمن فراهم شود.​

انواع حریم خطوط انتقال

• سوال: حریم درجه یک و حریم درجه دو خطوط انتقال چه تعریفی دارند؟
  جواب: حریم درجه یک دو نوار در طرفین مسیر خط است که مستقیماً به مسیر خط متصل بوده و عرض هر نوار در جدول حریم‌ها مشخص شده است. حریم درجه دو نیز دو نوار است که در طرفین حریم درجه یک قرار دارد و فاصله افقی حد خارجی آن از محور خط در جدول مربوط به حریم درج شده است.​

مقادیر حریم برحسب ولتاژ

• سوال: حریم افقی خطوط انتقال برای ولتاژهای مختلف چقدر است؟
  جواب: برای ولتاژ یک تا ۲۰ کیلوولت حریم درجه یک ۳ متر و درجه دو ۵ متر، برای ۳۳ کیلوولت ۵ و ۱۵ متر، برای ۶۳ کیلوولت ۱۳ و ۲۰ متر، برای ۱۳۲ کیلوولت ۱۵ و ۳۰ متر، برای ۲۳۰ کیلوولت ۱۷ و ۴۰ متر و برای ۴۰۰ و ۵۰۰ کیلوولت ۲۰ و ۵۰ متر در هر طرف محور خط در نظر گرفته می‌شود.​

ممنوعیت‌های ساخت‌وساز در حریم

• سوال: در حریم درجه یک خطوط انتقال چه فعالیت‌هایی ممنوع است؟
  جواب: هرگونه عملیات ساختمانی، ایجاد تاسیسات مسکونی، دامداری، باغ و درختکاری و انبارداری تا هر ارتفاع ممنوع است و فقط زراعت فصلی و سطحی، حفر چاه و قنوات، راهسازی و شبکه آبیاری در صورت عدم ایجاد خسارت برای تاسیسات و با رعایت ضوابط مجاز است.​
• سوال: در حریم درجه دو چه نوع ساخت‌وسازهایی ممنوع است؟
  جواب: در حریم درجه دو ایجاد هرگونه تاسیسات ساختمانی مسکونی و صنعتی و همچنین مخازن سوخت تا هر ارتفاع ممنوع است.​

تکلیف در صورت تجاوز به حریم

• سوال: اگر کسی در حریم درجه یک یا دو ساخت‌وساز یا تصرف غیرمجاز انجام دهد چه می‌شود؟
  جواب: شخص موظف است به محض اعلام مأموران وزارت نیرو یا شرکت‌های تابعه نسبت به رفع عملیات و تصرفات خلاف مقررات اقدام کند و در صورت ادامه، سازمان‌های آب و برق می‌توانند با حضور نماینده دادستان، مستحدثات غیرمجاز را قلع و قمع کنند.​

کارهای عمرانی و کشاورزی زیر خطوط

• سوال: برای راهسازی، کشاورزی، حفر چاه و عبور ماشین‌آلات در مسیر و حریم خطوط برق چه شرایطی باید رعایت شود؟
  جواب: باید اصول حفاظتی برای جلوگیری از خطرات جانی و خسارات مالی رعایت شود و در مورد حفر چاه، قنوات و راهسازی، پیش از کار، هماهنگی و اخذ مجوز کتبی از مسئولان خطوط نیروی برق الزامی است؛ نظر وزارت نیرو نیز حداکثر ظرف یک ماه باید اعلام شود.​

حریم کابل‌های زیرزمینی

• سوال: حریم کابل‌های زیرزمینی برق چقدر است؟
  جواب: در هر طرف کابل نیم متر از محور کابل و تا ارتفاع دو متر از سطح زمین به عنوان حریم در نظر گرفته می‌شود و در تقاطع با سایر تأسیسات شهری باید استانداردهای شبکه‌های برق رعایت شود.​

حریم شبکه فشار ضعیف

• سوال: فاصله مجاز شبکه فشار ضعیف از ساختمان، دیوار و درختان چقدر است؟
  جواب: حداقل حریم شبکه فشار ضعیف از ساختمان‌ها، دیوار پیاده‌رو و درختان ۱٫۳۰ متر است؛ در بعضی مناطق که ابتدا ساختمان بوده و سپس شبکه احداث شده، تا ۳۰ درصد تخفیف حریم اعمال می‌شود و در موارد غیرقابل رعایت، از روش یک‌طرفه کردن شبکه یا کابل زمینی استفاده می‌شود.​

حریم ترانسفورماتور توزیع

• سوال متداول: حریم ترانسفورماتور توزیع چقدر است؟
  جواب: چون ترانس توزیع معمولاً روی شبکه ۲۰ یا ۳۳ کیلوولت نصب می‌شود، حریم آن مطابق ولتاژ خط است؛ برای شبکه ۲۰ کیلوولت حریم درجه یک ۳ متر و درجه دو ۵ متر و برای شبکه ۳۳ کیلوولت حریم درجه یک ۵ متر و درجه دو ۱۵ متر در هر طرف در نظر گرفته می‌شود.

تصویب نامه حريم خطوط هوايی انتقال و توزيع نيروی برق مصوب 1394,01,30 با اصلاحات و الحاقات بعدی

ماده 1– در اين تصويب ‌نامه اصطلاحات زير در معاني مشروح به كار مي ‌روند:

الف – خط برق: مجموعه ‌اي از تجهيزات و متعلقات نظير پايه، دكل، هادي، مقره و كابل كه به منظور انتقال و توزيع نيروي برق مورد استفاده قرار مي ‌گيرد.

ب – محور خط: خط فرضي رابط بين مركز پايه‌ ها در طول خطوط هوايي و در كابل ‌هاي زميني و زير سطح آب در طول خط.

ج – مسير خط : نواري در طول خطوط برق، كه در خطوط هوايي حاصل از تصوير هادي‌ هاي جانبي خط بر روي زمين و در كابل‌ هاي زميني و زير سطح آب، منطبق با عرض مستحدثه مربوطه است.

د – حريم: حريم خطوط نيروي برق به دو نوع زميني و هوايي تقسيم مي شود:
1- حريم زميني: دو نوار در طرفين مسير خط و متصل به آن از سطح زمين كه عرض هر يك از اين دو نوار در اين تصويب ‌نامه تعيين شده است.
2- حريم هوايي: نقاطي در هوا در امتداد هادي و به شكل مستطيل، ناشي از اعمال حريم‌ هاي افقي و عمودي به شرح زير كه هادي جريان برق در مركز آن قرار مي ‌گيرد:
1-2- حريم عمودي: فاصله عمودي در هوا از طرفين هادي جريان برق در راستاي قائم كه در اين تصويب نامه تعيين شده است.
2-2- حريم افقي: فاصله افقي در هوا از طرفين هادي جريان برق در راستاي افق كه در اين تصويب نامه تعيين شده است.

هـ – رديف ولتاژ : ولتاژ اسمي خطوط نيروي برق.

و – خط فشار ضعيف: خطي كه داراي ولتاژ كمتر از يك هزار ولت است.

ز – خط فشار متوسط: خطي كه داري ولتاژ از يك هزار ولت تا شصت و سه هزار ولت است.

ح : خط فشار قوي: خطي كه داراي ولتاژ شصت و سه هزار ولت و بالاتر است.

ماده 2– حريم خطوط هوايي برق با توجه به رديف ولتاژهاي مختلف به شرح زير تعيين مي ‌شود:

1– حريم خطوط هوايي فشار ضعيف: حريم خطوط نيروي برق كمتر از يك هزار ولت، به صورت زميني بوده كه حداكثر آن (3 /1) متر مي‌ باشد.

2– حريم خطوط هوايي فشار متوسط:
الف- حريم خطوط نيروي برق رديف ولتاژ يك هزار تا بيست هزار ولت به صورت زميني بوده كه حداكثر (10 /2) متر مي ‌باشد.
ب – حريم خطوط نيروي برق رديف ولتاژ سي و سه هزار ولت به صورت زميني بوده كه حداكثر (5 /3) متر مي ‌باشد.

تبصره – حداقل ميزان حريم در خطوط فشار ضعيف و متوسط موضوع بندهاي (1) و (2) و يا جايگزيني حريم هوايي به جاي حريم زميني حداكثر تا مقادير مندرج در بندهاي مذكور با شرط وجود حق دسترسي به خطوط برق و كمال انتفاع از آن، براساس نوع هادي، ضوابط فني ابلاغي وزارت نيرو، عوارض طبيعي، موقعيت محلي و ساير شرايط مطابق نظر وزير نيرو تعيين مي ‌شود.

3– حريم خطوط هوايي فشار قوي:
الف- حريم خطوط نيروي برق رديف ولتاژ شصت و سه هزار ولت به صورت زميني و برابر (8) متر مي ‌باشد.
ب- حريم خطوط نيروي برق رديف ولتاژ يكصد و سي و دو هزار ولت به صورت زميني و برابر (9) متر مي‌ باشد.
ج- حريم خطوط نيروي برق رديف ولتاژ دويست و سي هزار ولت به صورت زميني و برابر (9 /11) متر مي ‌باشد.
د- حريم خطوط نيروي برق رديف ولتاژ چهارصد هزار ولت به صورت زميني و برابر (14) متر مي ‌باشد.
هـ- حريم خطوط نيروي برق رديف ولتاژ هفتصد و شصت و پنج هزار ولت به صورت زميني و برابر (25) متر مي ‌باشد.

تبصره – وزارت نيرو مي تواند در داخل و خارج از محدوده شهرها به صورت كلي يا موردي براساس ضوابط فني ابلاغي آن وزارت، موقعيت محلي و ساير شرايط و به شرط اطمينان از استقامت خط، حريم هوايي را به شرح زير اعمال نمايد؛ در اين صورت سي درصد (30%)از حريم ‌هاي زميني بند (3) لازم‌ الاجرا مي‌ باشد:
1- در خطوط نيروي برق رديف ولتاژ شصت و سه هزار ولت حريم افقي (3) متر و حريم عمودي (6) متر مي‌ باشد.
2- درخطوط نيروي برق رديف ولتاژ يكصد و سي و دو هزار ولت حريم افقي (5 /4) متر و حريم عمومي (7) متر مي ‌باشد.
3- در خطوط نيروي برق رديف ولتاژ دويست و سي هزار ولت حريم افقي (5 /6) متر و حريم عمودي (8) متر مي ‌باشد.
4- در خطوط نيروي برق رديف ولتاژ چهارصد هزار ولت حريم افقي (9) متر و حريم عمودي(10) متر مي‌ باشد.
5- در خطوط نيروي برق رديف ولتاژ هفتصد و شصت و پنج هزار ولت حريم افقي (20) متر و حريم عمودي (15) متر مي ‌باشد.

ماده 3– در مواردي كه خطوط هوايي فشار قوي از عوارض طبيعي نظير جنگل، كوه و دره عبور ‌نمايد و همچنين در مواردي كه اعمال حريم زميني دشوار باشد، به پيشنهاد شركت برق مربوط و تصويب وزير نيرو با رعايت ضوابط فني و ايمني، مي ‌توان به صورت موردي حريم‌ هاي هوايي مندرج در تبصره بند (3) ماده (2) را با شرط وجود حق دسترسي به خطوط برق و كمال انتفاع از آن، جايگزين حريم زميني نمود.

ماده 4– در مورد توسعه محدوده شهر در اراضي و املاك خارج از محدوده ‌اي كه قبلاً خطوط نيروي برق با استفاده از حق حريم در آن ايجاد شده، وزارت نيرو و شركت‌ هاي برق كماكان از حق حريم استفاده مي ‌نمايند.

ماده 5– در صورتي كه رديف ‌هاي ولتاژي در آينده بين رديف‌ هاي ولتاژ مذكور در اين تصويب ‌نامه به وجود آيد حريم زميني و يا هوايي آن به تناسب حريم نزديكترين رديف ولتاژ بالاتر آن تعيين خواهد شد.

تبصره – تعيين و تشخيص رديف ولتاژ خطوط نيروي برق با وزارت نيرو مي باشد.

ماده 6– هرگونه عمليات ساختماني و اقداماتي نظير ايجاد تأسيسات صنعتي، مسكوني، مخازن سوخت، انبارداري و تأسيسات دامداري يا باغ يا درختكاري در مسير و حريم زميني و هوايي خطوط انتقال و توزيع نيروي برق ممنوع است و فقط اقداماتي از قبيل زراعت فصلي و سطحي، حفظ يا كاشت درختان كم ارتفاع، حفرچاه و قنوات بدون استفاده از دكل حفاري، اكتشاف و بهره‌ برداري از معادن، راه سازي و احداث شبكه آبياري مشروط بر اينكه مانعي براي دسترسي به خطوط برق براي وزارت نيرو و شركت‌ هاي برق ايجاد ننمايد و سبب ايجاد خسارت براي تأسيسات خطوط برق نگردد با رعايت ماده (8) اين تصويب ‌نامه بلامانع است.

تبصره 1– تراكم و نوع درختان كم ارتفاع با توجه به وضعيت جغرافيايي محل و ساير شرايط توسط وزارت نيرو با كسب اطلاع از مراجع ذي‌ ربط اعلام خواهد شد.

تبصره 2– ايجاد شبكه آبياري، حفر چاه و قنوات و راه‌ سازي در اطراف پايه‌ هاي خطوط نبايد در فاصله ‌اي كمتر از (3) متر از پي پايه ها انجام گيرد. بهره ‌برداري از معادن بايد با رعايت ضوابط فني از جمله ضوابط استقامت خطوط و در فاصله ‌اي بيشتر از حريم زميني مربوط به آن خط از اطراف پايه‌ هاي آن انجام پذيرد.

تبصره 3– استفاده از مواد منفجره در مسير و حريم خطوط برق ممنوع است.

تبصره 4– آن قسمت از بام ساختمان‌ هايي كه در محدوده زير حريم هوايي در خارج از مسير و حريم‌ هاي زميني و هوايي قرار دارد، بايد با شيب بيش از (45) درجه باشد. در صورتي كه سقف ساختمان‌ هاي موضوع اين تبصره فاصله‌ اي بيش از (4) متر از حريم عمودي داشته باشند رعايت اين تبصره الزامي نيست.

ماده 7– اشخاصي كه بر خلاف مقررات اين تصويب ‌نامه اقدام به عمليات و تصرفاتي در مسير و حريم‌ هاي زميني و هوايي و در زير حريم هوايي خطوط برق نمايند، مكلفند به محض اعلام وزارت نيرو و يا شركت ‌هاي برق، عمليات و تصرفات را متوقف و به هزينه خود نسبت به رفع آثار عمليات و تصرفات مبادرت نمايند. در غير اين صورت براساس لايحه قانوني رفع تجاوز از تأسيسات آب و برق كشور – مصوب 1359- عمل مي‌ شود.

ماده 8– كليه عمليات مربوط به راه ‌سازي، كشاورزي، حفر چاه و قنوات، عبور و حمل بار و ماشين آلات و مانند آن در مسير و حريم خطوط نيروي برق و در زير حريم هوايي توسط اشخاص حقيقي يا حقوقي بايد با رعايت اصول حفاظتي به منظور جلوگيري از بروز خطرات جاني و ورود خسارات مالي باشد و در مورد حفر چاه، قنوات و راه سازي قبلاً از شركت‌ هاي برق وزارت نيرو، استعلام و اجازه كتبي كسب گردد و در هر حال نظر شركت‌ هاي ذي‌ ربط بايد ظرف يك ماه از تاريخ وصول درخواست اعلام شود.

ماده 9– حريم كابل‌ هاي برق در زير زمين و زير سطح آب نيم متر به صورت افقي و تا دو متر به صورت عمودي از محور كابل مطابق ضوابط فني وزارت نيرو با حق دسترسي مي ‌باشد و در مواردي كه كابل با ساير تأسيسات شهري از قبيل تلفن، لوله ‌كشي آب، فاضلاب، گاز و مانند آن تقاطع نمايد ضوابط فني متداول شبكه انتقال و توزيع نيروي برق بايد رعايت شود.

ماده 10– رعايت حريم و ضوابط فني مصوب خطوط نيروي برق توسط اشخاص حقيقي و حقوقي الزامي است و در هر مورد كه تأسيسات زيربنايي جديد مانند خطوط مخابراتي، راه و راه آهن، نفت، گاز، آب و فاضلاب با خطوط نيروي برق تقاطع نمايد يا در حريم آن واقع شود اين عمل با اخذ مجوز از وزارت نيرو يا شركت‌ هاي برق ذي‌ ربط انجام مي‌ گردد. در مواردي كه خطوط جديد نيروي برق از روي تأسيسات زيربنايي موجود عبور نمايد رعايت حريم و ضوابط مربوطه با هماهنگي دستگاه‌ هاي ذي‌ ربط الزامي است.

ماده 11– به منظور اطلاع صاحبان اراضي و املاك واقع در مسير و حريم خطوط نيروي برق و جلب توجه آنان به اجراي مفاد قانون سازمان برق ايران، وزارت نيرو يا شركت‌ هاي برق از طريق نشر آگهي در جرايد و يا ساير وسايل مقتضي قابل استناد، آغاز اجراي عمليات احداث خط نيروي برق را اعلام مي‌ كند.

ماده 12– در صورت كاهش حريم‌ هاي خطوط برق در اجراي اين تصويب ‌نامه و پرداخت ما به ازايي به دليل اعمال محدوديت‌ هاي پيشين و براساس مستندات موجود توسط شركت هاي برق، محدوديت هاي پيشين به درخواست مالك و تأديه وجه آن به قيمت كارشناسي روز با رعايت مقررات مربوط مرتفع مي ‌گردد.

تبصره – چنانچه حريم‌ هاي خطوط برق واقع در معابر عمومي و يا اراضي متعلق به بخش‌ هاي عمومي و دولتي و يا نيروهاي نظامي و انتظامي كاهش يابد، املاك يا اراضي آزاد شده بدون دريافت هرگونه وجهي به دستگاه اجرايي مربوط واگذار خواهد شد. در مورد ساير اراضي برابر با طرح‌ هاي توسعه و عمران كالبدي ذي‌ ربط مصوب اقدام خواهد شد.

ماده 13– اين تصويب ‌نامه جايگزين تصويب ‌نامه شماره 29052 مورخ 8 /10 /1347 مي شود.