آیین نامه اجرایی ماده (۱۶) قانون جهش تولید دانش بنیان
هیئت وزیران در جلسه ۲۶ /۵ /۱۴۰۱ به پیشنهاد معاونت علمی و فناوری رییس جمهور (با همکاری وزارتخانه های نیرو و صنعت، معدن و تجارت) و به استناد ماده (۱۶) قانون جهش تولید دانش بنیان – مصوب ۱۴۰۱- آیین نامه اجرایی ماده مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:
ماده ۱– در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
۱– قانون: قانون جهش تولید دانش بنیان – مصوب ۱۴۰۱-.
۲– ساتبا: سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق.
۳– توانیر: شرکت مادرتخصصی مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران.
۴– تعرفه تجدیدپذیر: متوسط نرخ خرید برق از نیروگاه های تجدیدپذیر توسط ساتبا در هر ماه.
۵-کارگروه: کارگروه توسعه دانش بنیان صنایع انرژی های تجدیدپذیر موضوع ماده (۷) این آیین نامه.
۶– واحدهای صنعتی مشمول: واحدهای صنعتی با قدرت مصرفی بیشتر از یک (۱) مگاوات مشمول ماده (۱۶) قانون.
۷-درصد مشمول: درصدی از مصرف برق واحد صنعتی که طبق قانون از طریق احداث نیروگاه تجدیدپذیر تأمین می گردد. این درصد در سال اول برابر یک درصد (۱%) و در پایان سال پنجم حداقل به پنج درصد (۵ %) می رسد.
۸– برق مصرفی مشمول: میزان برق مصرفی واحدهای صنعتی مشمول ضرب در درصد مشمول در هر دوره.
۹– نیروگاه های تجدیدپذیر کوچک مقیاس: نیروگاه های تجدیدپذیر با ظرفیت کمتر یا برابر (۳۰۰۰) کیلو وات.
ماده ۲ – واحدهای صنعتی مشمول موظفند سالانه معادل درصد مشمول از برق مورد نیاز خود را از طریق احداث نیروگاه های تجدیدپذیر تأمین نمایند. وزارت نیرو موظف است اطلاع رسانی به واحدهای صنعتی مشمول در خصوص احداث و تأمین برق از نیروگاه های تجدیدپذیر مطابق درصدهای ذکر شده در قانون را انجام دهد.
تبصره ۱– وزارت نیرو موظف است هر ساله نسبت به تهیه فهرست واحدهای صنعتی مشمول و ارایه آن به کارگروه اقدام نماید.
تبصره ۲– واحدهای صنعتی مشمول موظفند نیازهای خود را در سامانه نظام افکار نو (ایده ها) و نیازها (نان) ثبت نمایند.
تبصره ۳– وزارتخانه های راه و شهرسازی و جهادکشاورزی موظفند مطابق تشریفات قانونی اراضی مورد نیاز این طرح را برای آن دسته از واحدهای صنعتی مشمول که زمین لازم برای اجرای نیروگاه های تجدیدپذیر را در اختیار ندارند، بر اساس اعلام وزارت نیرو و مصوبه کارگروه در اختیار متقاضیان قرار دهند. مالکیت این اراضی در دوره احداث و بهره برداری در اختیار دولت جمهوری اسلامی ایران باقی می ماند.
ماده ۳– ساتبا موظف است ماهانه تعرفه تجدیدپذیر را بر مبنای متوسط دو ماهه آخرین صورتحساب-های تایید شده سرمایه گذاران محاسبه و به توانیر اعلام نماید.
ماده ۴– توانیر موظف است در هر دوره میزان برق تجدیدپذیر تولیدی در نیروگاه های تجدیدپذیر متعلق به واحدهای صنعتی مشمول را قرائت و از برق مصرفی مشمول کسر نماید. در صورت کسری تولید برق تجدیدپذیر مابه التفاوت را با تعرفه تجدیدپذیر، محاسبه و در قبوض برق واحدهای صنعتی در ردیف جداگانه لحاظ نماید. در صورتی که تولید برق تجدیدپذیر بیشتر از برق مصرفی مشمول باشد، واحد صنعتی مشمول مجاز است که درخصوص مازاد برق تولید شده به یکی از روش های زیر منتفع گردد:
۱– توانیر میزان مازاد برق تولیدی تجدیدپذیر را برای موضوع این ماده در دوره های آتی حداکثر تا یک سال محاسبه می نماید.
۲– مطابق مقررات وزارت نیرو از انتفاع برق مازاد تولیدی خود بهره مند گردد. ضوابط مربوط به این بند یک ماه بعد از ابلاغ این آیین نامه، توسط ساتبا اطلاع رسانی می گردد.
تبصره ۱– صدور قبض مجزا از قبوض مصرفی واحدهای صنعتی مجاز نیست.
تبصره ۲– توانیر موظف است تعرفه تجدیدپذیر موضوع این ماده را پس از گذشت شش ماه از تاریخ تصویب این آیین نامه اعمال نماید.
تبصره ۳– چنانچه واحد صنعتی مشمول اقدام به احداث نیروگاه تجدیدپذیر از طریق قرارداد خرید تضمینی برق با ساتبا نماید، ابتدا برق مصرفی مشمول از انرژی الکتریکی خالص تولیدی نیروگاه کم شده و مازاد آن مشمول شرایط قرارداد خرید تضمینی است.
تبصره ۴– واحدهای صنعتی مجازند که نیروگاه های تجدیدپذیر را در نقطه ای خارج از محل استقرار واحد صنعتی و در محل مصرف احداث نمایند. در صورتی که مالکیت نیروگاه های تجدیدپذیر احداث شده موضوع این تبصره متعلق به واحدهای صنعتی فوق باشد، توانیر موظف است برق تولیدی از این نیروگاه را برای واحد صنعتی فوق منظور نماید.
تبصره ۵– واحدهای صنعتی مشمول می توانند تمام یا بخشی از برق مصرفی مشمول خود را از برق تجدیدپذیر ارایه شده در بهابازار (بورس) انرژی خریداری نمایند. نحوه اجرای این تبصره به موجب دستورالعملی که توسط ساتبا با همکاری معاونت علمی و فناوری رییس جمهور و بورس انرژی ایران تدوین و ابلاغ می گردد، مشخص می شود. گواهی های تولید برق تجدیدپذیر که برای فروش برق تولیدی نیروگاه های تجدیدپذیر غیردولتی در بهابازار (بورس) انرژی صادر می شود، برای نیروگاه های تجدیدپذیر با تجهیزات ساخت داخل، با ضرایب حداکثر دو برابر است. نحوه تعیین ضریب مذکور و شرایط نیروگاه های تجدیدپذیر با تجهیزات ساخت داخل به تصویب کارگروه می رسد.
تبصره ۶– تأمین تمام یا بخشی از برق مصرفی مشمول توسط واحدهای صنعتی مشمول از طریق قراردادهای دوجانبه آنها با تولید کنندگان غیردولتی برق تجدیدپذیر در چارچوب قوانین و مقررات وزارت نیرو مجاز است.
ماده ۵– توانیر موظف است با هماهنگی خزانه داری کل کشور تا زمان تعیین شده در تبصره (۲) ماده (۴) این آیین نامه نسبت به ایجاد زیرساخت لازم برای تفکیک مبالغ ناشی از اجرای این آیین نامه از مبدأ پرداخت، اقدام نماید به گونه ای که مبالغ دریافتی به شرح زیر مستقیم به حساب ذی نفعان مربوط واریز گردد:
۱– به میزان پنجاه درصد (۵۰%) به حساب درآمد اختصاصی ساتبا نزد خزانه داری کل کشور جهت خرید تضمینی برق تجدیدپذیر براساس قوانین و مقررات مربوط.
۲– به میزان بیست و پنج درصد (۲۵%) به حساب معاونت علمی و فناوری رییس جمهور در خزانه داری کل کشور برای حمایت از آزمایشگاه ها، شرکت های دانش بنیان و شتاب دهنده ها، شرکت های دانش پایه و واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد، پردیس ها و پارک های علم و فناوری و سایر موارد مربوط با توسعه صنایع دانش بنیان مرتبط با انرژی تجدیدپذیر.
۳– بیست و پنج درصد (۲۵%) به صندوق نوآوری و شکوفایی براساس قوانین و مقررات مربوط، مطابق با رویه تعیین شده توسط کارگروه به منظور پرداخت تسهیلات کم بهره به بخش خصوصی جهت احداث نیروگاه های تجدیدپذیر کوچک مقیاس.
تبصره– مادامی که زیرساخت لازم به منظور واریز مبالغ از مبدا صورت نپذیرفته باشد، خزانه داری کل کشور موظف است بر اساس اعلام وزیر نیرو، درصدی از کلیه وصول های قبوض برق مصرفی مشترکین را به شرح این ماده به صورت علی الحساب به حساب ذی نفعان واریز نماید.
ماده ۶– کارگروه با هدف نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه و تعیین شرایط اعطای تسهیلات به طرح های توسعه نیروگاه های تجدیدپذیر کوچک مقیاس با عضویت نمایندگان معاونت علمی و فناوری رییس جمهور (رییس کارگروه)، وزارت نیرو (ساتبا)، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تشکیل می شود.
تبصره ۱– دبیرخانه کارگروه در معاونت علمی و فناوری رییس جمهور تشکیل می گردد.
تبصره ۲– با تشخیص کارگروه نمایندگانی از سازمان های مربوطه دولتی و بخش خصوصی امکان حضور در جلسه ها را خواهند داشت.
تبصره ۳– یکی از معیارهای اصلی اولویت نیروگاه های تجدیدپذیرکوچک مقیاس برای بهره مندی از تسهیلات موضوع این آیین نامه، استفاده از محصولات و خدمات دانش بنیان و یا محصولات ساخت داخل است.